1. 24 czerwca 2020 roku weszły w życie przepisy Tarczy Antykryzysowej 4.0, przewidujące zwolnienie z czynszu najmu i dzierżawy oraz opłaty za użytkowanie, przypadających Skarbowi Państwa za okres kolejnych trzech miesięcy w 2020 r., w odniesieniu do nieruchomości wykorzystywanej do prowadzenia działalności gospodarczej. 

Zgodnie z Tarczą Antykryzysową 4.0. zwolnienie dotyczy czynszu najmu i dzierżawy oraz opłaty za użytkowanie przypadających Skarbowi Państwa za okres kolejnych trzech miesięcy w 2020 r. następujących po miesiącu, w którym złożono stosowny wniosek, w odniesieniu do nieruchomości należącej do zasobu nieruchomości Skarbu Państwa, wykorzystywanej do prowadzenia działalności gospodarczej, od przedsiębiorcy, organizacji pożytku publicznego oraz państwowej osoby prawnej u których wystąpił spadek obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19. Warunkiem uzyskania zwolnienia jest zgłoszenie wnoszenia należności z pominięciem należności za wskazany we wniosku okres kolejnych trzech miesięcy właściwemu podmiotowi oraz brak zaległości w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, FGŚP,FP, FS do końca trzeciego kwartału 2019 r. Ustawa wprowadziła możliwość podjęcia przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego uchwał przewidujących analogiczne zwolnienia w stosunku do nieruchomości należącej odpowiednio do gminnego, powiatowego albo wojewódzkiego zasobu nieruchomości. Mając na względzie, że powyższa nowela weszła w życie pod koniec czerwca, nie wykluczone, że w ciągu najbliższych dni można się będzie spodziewać, że organy jednostek samorządowych, będą podejmować stosowne uchwały w zakresie powyższych zwolnień. 

2. Najemcy centrów handlowych mają ostatni miesiąc na złożenie wynajmującemu oferty przedłużenia obowiązywania umowy najmu, na dotychczasowych warunkach jeżeli chcą skorzystać z wygaszenia wzajemnych zobowiązań wynikających z umowy najmu za okres trwania zakazu handlu w centrach handlowych, związanego z koronawirusem. 

Zgodnie z Tarcza Antykryzysową, wzajemne zobowiązania stron umów najmu powierzchni w centrach handlowych zostały wygaszone na czas wprowadzenia zakazu prowadzenia działalności gospodarczej w tych centrach (tj. w okresie od 14 marca 2020 r. do 2 maja 2020 r.). Przyjmuje się zatem, że w okresie tym, wynajmujący nie powinien obciążać najemcy jakimikolwiek świadczeniami wynikającymi z umowy najmu. Warunkiem skorzystania z tego zwolnienia przez najemców jest złożenie przez najemcę wynajmującemu, w okresie 3 miesięcy od dnia zniesienia zakazu, tj. najpóźniej do 2 sierpnia 2020 r. wiążącej, bezwarunkowej oferty przedłużenia obowiązywania umowy najmu, na dotychczasowych warunkach o okres odpowiadający okresowi obowiązywania zakazu prowadzenia działalności przedłużony o sześć miesięcy. Przyjąć należy, że złożenie to będzie skuteczne z momentem dojścia treści tego oświadczenia do wiedzy wynajmującego a nie z momentem jego wysłania, rekomendowane jest zatem wysłanie stosownych oświadczeń z odpowiednim wyprzedzeniem. Wynajmujący  nie musi przyjąć powyższej oferty, nie mniej odmowa ta nie ma wpływu na zwolnienie najemcy z czynszu i innych należności z umowy najmu za okres trwania zakazu. Skorzystanie bądź nie z powyższego rozwiązania przez nie wyłącza możliwości dochodzenia przez strony umowy najmu swoich roszczeń na podstawie przepisów ogólnych. 

3. Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie trzyosobowym podjął 30 czerwca 2020 r. uchwałę, zgodnie z którą dopuszczalne jest w umowie o roboty budowlane, zawieranej w trybie zamówień publicznych, zastrzeżenie kary umownej na rzecz inwestora (zamawiającego) za nie wypłacenie wynagrodzenia podwykonawcom zawinione przez głównego wykonawcę. 

Zgodnie z uzasadnieniem Sądu Najwyższego, art. 483 § 1 kodeksu cywilnego o karach umownych nie wyłącza zastosowania kary umownej na wypadek niewykonania zobowiązania pieniężnego wynikającego z umowy o roboty budowlane w trybie zamówień publicznych. Regulacja zawarta w ustawie – Prawo zamówień publicznych jest przepisem szczególnym w relacji do kodeksu cywilnego ( art. 483 par 1). Zgodnie z tym przepisem można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna). W regulacji ustawowej o zamówieniach chodzi o zabezpieczenie interesów podwykonawców, dopuszczalne jest zatem zastrzeżenie kary umownej na rzecz inwestora (zamawiającego) za nie wypłacenie wynagrodzenia podwykonawcom zawinione przez głównego wykonawcę. Co więcej – miarkowanie tej kary jest dopuszczalne, gdyż dochodzą karne odsetki.