4 kwietnia 2022 r. Prezydent ostatecznie podpisał ustawę o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw („Nowelizacja” lub „Ustawa”). O tych szeroko komentowanych zmianach pisaliśmy już wcześniej w sierpniu 2020 r. (https://tomczykowscy.pl/aktualnosci/alert-prawny-rzadowy-projekt-ustawy-o-zmianie-ustawy-kodeks-spolek-handlowych-oraz-niektorych-innych-ustaw) oraz w grudniu 2020 r. (https://tomczykowscy.pl/aktualnosci/alert-prawny-prawo-holdingowe-zmieniony-rzadowy-projekt-nowelizacji-kodeksu-spolek-handlowych).

Największa nowelizacja kodeksu spółek handlowych w ostatnich latach została przyjęta w cieniu wielu wątpliwości, bowiem poprawkami zgłoszonymi w sejmie podczas drugiego czytania znowelizowano niejako „przy okazji” szereg innych ustaw, które nie pozostawały w żadnym związku merytorycznym czy też funkcjonalnym z prawem spółek
i dokonywanymi zmianami. Nowelizacja została przyjęta m.in. wraz z poprawkami do tzw. Polskiego Ładu, dotyczącymi w głównej mierze zasad obliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Kwestię tę opisujemy
w końcowej części alertu.

Główne zmiany dotyczą wprowadzenia regulacji związanych z funkcjonowaniem grup spółek (prawa holdingowego) oraz wzmocnienia nadzoru w spółkach kapitałowych. Założeniem Nowelizacji było uregulowanie relacji pomiędzy spółką dominującą oraz jej spółkami zależnymi, w sposób który uwzględniałby interes wierzycieli, członków organów oraz mniejszościowych wspólników (akcjonariuszy). Celem Nowelizacji było także zwiększenie efektywności nadzoru prowadzonego przez rady nadzorcze spółek kapitałowych poprzez skonkretyzowanie ich działań oraz wyposażenie ich w odpowiednie narzędzia oraz środki do sprawowania nadzoru

Ustawa wejdzie w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.

Poniżej przedstawiamy najistotniejsze zmiany wprowadzone Nowelizacją.

PRAWO HOLDINGOWE 

1. Wprowadzenie definicji grupy spółek

Przez „grupę spółek” będziemy rozumieć spółkę dominującą oraz spółkę (spółki) od niej zależne, będące spółkami kapitałowymi, kierujące się zgodnie z uchwałą o uczestnictwie w grupie spółek wspólną strategią
w celu realizacji wspólnego interesu (interes grupy spółek), uzasadniającą sprawowanie przez spółkę dominującą jednolitego kierownictwa nad spółką (spółkami) zależnymi.

Powyższe oznacza, że w grupie spółek nie będą mogły uczestniczyć spółki osobowe.

Wspólny interes

W odniesieniu do grupy spółek kluczową kwestią będzie posiadanie wspólnej strategii i wspólnego interesu. Interes indywidualny każdej ze spółek zależnych powinien zostać podporządkowany interesowi całej grupy. Wydaje się zatem, że interes całej grupy powinien wynikać z połączenia wszystkich indywidualnych interesów spółek
w grupie.

Wspólna strategia 

Wspólna strategia ma uzasadniać utworzenie grupy spółek, przy czym ustawodawca nie wskazał na czym ma ona polegać w związku z czym można uznać, że podmioty tworzące daną grupę spółek będą mogły wybrać ją w sposób dowolny. Ważne jest to żeby taka strategia była wspólna dla całej grupy. Należy zatem uznać, że jej treść pozostawiona zostanie decyzji zarządu spółki dominującej, jako organu sprawującego faktycznie kierownictwo nad spółkami zależnymi i decydującego o stosowaniu strategii gospodarczej grupy. Biorąc pod uwagę treść definicji, strategia powinna uwzględniać i określać interes całej grupy spółek, którym spółki uczestniczące w grupie powinny się kierować oprócz interesu własnego. Jest to istotne, gdyż interes ten będzie stanowił ogólne kryterium stosowania wiążącego polecenia spółki dominującej.

Przepisy Ustawy nie precyzują także zasad przyjęcia wspólnej strategii, w szczególności nie precyzują formy tej strategii, m.in. czy powinna ona przybierać formę dokumentu. Z tego powodu wątpliwości budzić może czy w tym zakresie wystarczające będzie podjęcie jedynie uchwały zarządu spółki dominującej o przyjęciu wspólnej strategii, czy też podjęcie uchwały zgromadzenia wspólników (walnego zgromadzenia) spółki dominującej.

1. Formalności – czyli konieczność ujawnienia uczestnictwa w grupie w KRS i w pismach spółki

Każda ze spółek (zarówno spółka dominująca jak i spółki zależne) będzie zobowiązana do ujawnienia swojego uczestnictwa w danej grupie poprzez wzmiankę w rejestrze przedsiębiorców KRS. Niemniej jednak wpis do KRS ma charakter deklaratoryjny bowiem grupa spółek powstanie w momencie podjęcia uchwały przez zgromadzenie wspólników bądź walne zgromadzenie spółki zależnej o uczestnictwie w grupie spółek wraz ze wskazaniem spółki dominującej. Taka uchwała powinna być podjęta większością 3/4 głosów i oznaczać będzie podjęcie przez spółkę zależną decyzji o uczestnictwie w grupie spółek.

Choć ujawnienie istnienia grupy w KRS ma skutek deklaratoryjny to dopiero z momentem ujawnienia uczestnictwa w danej grupie spółek w KRS, podmioty te będą mogły skorzystać z większości określonych rozwiązań prawnych przewidzianych Ustawą takich jak m.in. możliwość wydawania wiążących poleceń przez spółki dominujące czy też przeglądania ksiąg i dokumentów spółek zależnych.

Z kolei ustanie uczestnictwa w grupie spółek nastąpi wskutek podjęcia większością 3/4 głosów uchwały zgromadzenia wspólników albo walnego zgromadzenia spółki zależnej lub przez złożenie przez spółkę dominującą spółce zależnej oświadczenia o ustaniu tego uczestnictwa.

Jeżeli spółka będzie należeć do grupy spółek, pisma i zamówienia handlowe składane przez spółkę w formie papierowej i elektronicznej, a także informacje na stronach internetowych spółki, powinny zawierać dodatkowo oznaczenie grupy spółek.

1. Wydawanie wiążących poleceń przez spółki dominujące

Podstawową instytucją mającą ułatwiać zarządzanie spółkami zależnymi ma być możliwość wydawania wiążących poleceń przez spółkę dominującą. Zgodnie z Ustawą spółka dominująca będzie mogła wydawać spółce zależnej uczestniczącej w grupie spółek wiążące polecenia dotyczące prowadzenia spraw tej spółki (wiążące polecenie). Wydanie wiążącego polecenia powinno być uzasadnione interesem grupy spółek oraz może być wydawane przez organy uprawnione do reprezentowania spółki dominującej zgodnie z zasadami reprezentacji. Polecenia będą mogły być wydawane tylko w formie pisemnej bądź elektronicznej pod rygorem nieważności.

Ustawa precyzje minimalną treść wiążącego polecenia, które powinno zawierać:

1. oczekiwane przez spółkę dominującą zachowanie spółki zależnej w związku z wykonaniem wiążącego polecenia;
2. interes grupy spółek, który uzasadnia wykonanie przez spółkę zależną wiążącego polecenia;
3. spodziewane korzyści lub szkody spółki zależnej, które będą następstwem wykonania wiążącego polecenia, o ile występują;
4. przewidywany sposób i termin naprawienia spółce zależnej szkody poniesionej w wyniku wykonania wiążącego polecenia.

Oznacza to, że spółka dominująca już z góry przy wydaniu wiążącego polecenia będzie mogła zakładać, że polecenie to nie przyniesie żadnych korzyści spółce zależnej i wyrządzi jej szkodę.

Prawo odmowy wykonania wiążącego polecenia

To, że spółka dominująca będzie miała możliwość wydawania wiążących poleceń nie oznacza, że spółki zależne nie będą miały możliwości obrony przed poleceniem i odmowy wykonania takiego polecenia. Przesłanki takiej obrony uzależnione są jednak od sytuacji czy spółka zależna jest spółką jednoosobową czy też nie. Co więcej są sytuację
w których spółka zależna jest zobowiązania do odmowy wykonania danego polecenia.

Każda spółka zależna uczestnicząca w grupie spółek podejmie uchwałę o odmowie wykonania wiążącego polecenia, jeżeli jego wykonanie doprowadziłoby do niewypłacalności albo zagrożenia niewypłacalnością tej spółki.

Ponadto spółka zależna uczestnicząca w grupie spółek (oprócz jednoosobowej spółki zależnej) podejmie uchwałę
o odmowie wykonania wiążącego polecenia jeżeli istnieje uzasadniona obawa, że jest ono sprzeczne z interesem tej spółki i wyrządzi jej szkodę która nie będzie naprawiona przez spółkę dominującą lub inną spółkę zależną w okresie dwóch lat od wstąpienia szkody.

Oznacza to, że w przypadku jednoosobowej spółki zależnej, jedną możliwością obrony przed poleceniem jest sytuacja gdy wykonanie polecenia doprowadziłoby do niewypłacalności albo zagrożenia niewypłacalnością tej spółki.

Należy jednak pamiętać, że umowa (statut) spółki zależnej będzie mogła przewidywać surowsze lub dodatkowe wymogi odmowy wykonania wiążącego polecenia. Skuteczność takiej uchwały o zmianie umowy albo statutu spółki zależnej wprowadzającej takie wymogi, zależeć będzie jednak od odkupienia przez spółkę dominującą udziałów albo akcji tych wspólników albo akcjonariuszy spółki zależnej, którzy nie zgadzają się na taką zmianę.

Odmowa wykonania wiążącego polecenia wymagać będzie uprzedniej uchwały zarządu spółki zależnej. Uchwała będzie musiała zawierać też uzasadnienie odmowy.

Wyłączenie odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną wykonaniem wiążącego polecenia

Ustawa zakłada wyłączenie odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną spółce zależnej (w tym odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami umowy albo statutu spółki) przez członka zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej i likwidatora spółki zależnej, jeśli szkoda została wyrządzona wykonaniem wiążącego polecenia. Powyższe wyłączenie stosuje się także do członków organów spółki dominującej jeżeli działali oni w interesie grupy spółek.

Odpowiedzialność spółki dominującej wobec spółki zależnej za szkodę związaną z wiążącym poleceniem 

Spółka dominująca odpowie za szkodę wyrządzoną spółce zależnej jeżeli zostanie ona wyrządzona na skutek wykonania przez spółkę zależną wiążącego polecenia oraz nie została naprawiona w terminie wskazanym
w wiążącym poleceniu. Jest to odpowiedzialność odszkodowawcza na zasadzie winy. Przy czym odpowiedzialność spółki dominującej ma być ustalana z uwzględnieniem obowiązku lojalności wobec spółki zależnej podczas wydawania i wykonywania wiążącego polecenia.

Z kolei odpowiedzialność spółki dominującej wobec jednoosobowej spółki zależnej sprowadzać się będzie  wyłącznie do sytuacji w której wykonanie przez taką spółkę wiążącego polecenia doprowadziło do jej niewypłacalności lub zagrożenia niewypłacalnością.

Co więcej, w sytuacji gdy spółka zależna nie wytoczy powództwa o naprawienie szkody w ciągu 1 roku od dnia upływu terminu wskazanego w wiążącym poleceniu, uprawnienie to uzyska każdy wspólnik bądź akcjonariusz spółki zależnej.

Odpowiedzialność spółki dominującej wobec wspólników za obniżenie wartości udziałów (akcji) w zw.
z wiążącym poleceniem 

Spółka dominująca, która na dzień wydania wiążącego polecenia spółce zależnej dysponować będzie bezpośrednio lub pośrednio większością głosów umożliwiającą podjęcie uchwały o uczestnictwie w grupie spółek oraz o zmianie umowy bądź statutu tej spółki, odpowie wobec jej wspólników bądź akcjonariuszy za obniżenie wartości przysługującego im udziału bądź akcji – jeżeli obniżenie będzie następstwem wykonania przez spółkę wiążącego polecenia. Przy czym Nowelizacja wprowadza domniemanie, że spółka dominująca dysponuje większością głosów umożliwiającą podjęcie wyżej wskazanych uchwał jeżeli reprezentuje w spółce zależnej (bezpośrednio lub pośrednio) co najmniej 3/4 kapitału zakładowego.

Możliwość wytoczenia powództwa o naprawienie ww. szkody wygaśnie z chwilą pełnego naprawienia przez spółkę dominującą szkody wyrządzonej spółce zależnej wykonaniem wiążącego polecenia. Roszczenie to przedawniać się będzie z upływem 3 lat od dnia, w którym wspólnik albo akcjonariusz dowiedział się o szkodzie a w każdym przypadku z upływem 5 lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wyrządzające szkodę.

Odpowiedzialność spółki dominującej wobec wierzycieli w zw. z wiążącym poleceniem

Spółka dominująca odpowiadać będzie względem wierzycieli spółki zależnej w sytuacji gdy egzekucja przeciwko spółce zależnej okaże się bezskuteczna, a szkoda powstanie w następstwie wykonania przez spółkę zależną wiążącego polecenia. Odpowiedzialność ta uzależniona będzie od winy spółki dominującej. Domniemywa się, że szkoda o której mowa powyżej obejmie wysokość niezaspokojonej wierzytelności wobec spółki zależnej.

1. Prawo spółki dominującej do przeglądania ksiąg i dokumentów spółki zależnej

Spółka dominująca będzie mogła w każdym czasie przeglądać księgi i dokumenty spółki zależnej oraz żądać od niej udzielenia informacji, z uwzględnieniem przepisów szczególnych. Prawo to nie będzie przysługiwać jednak wspólnikowi czy akcjonariuszowi spółki dominującej w ramach indywidualnej kontroli.

Spółka dominująca, której nie udostępniono ksiąg i dokumentów lub nie udzielono informacji, będzie mogła złożyć wniosek do sądu rejestrowego o zobowiązanie zarządu spółki zależnej uczestniczącej w grupie spółek do udostępnienia ksiąg i dokumentów lub udzielenia informacji.

Ponadto Ustawa wprowadza prawo wspólników (akcjonariuszy) mniejszościowych spółki zależnej reprezentujących co najmniej 10% kapitału zakładowego do zwrócenia się do sądu rejestrowego z wnioskiem o wyznaczenie firmy audytorskiej w celu zbadania rachunkowości oraz działalności grupy spółek.

1. Roczne sprawozdanie spółki zależnej o powiązaniach umownych ze spółką dominującą

Zarząd spółki zależnej będzie miał obowiązek sporządzenia sprawozdania o powiązaniach umownych tej spółki ze spółką dominującą za okres ostatniego roku obrotowego i przedstawienia go zgromadzeniu wspólników albo walnemu zgromadzeniu do zatwierdzenia. Sprawozdanie to może stanowić część corocznego sprawozdania zarządu z działalności spółki. W sprawozdaniu tym będzie trzeba również wymieniać wiążące polecenia wydane tej spółce zależnej.

1. Sell – out i squeeze – out w grupach spółek

Sell – out (inaczej przymusowy odkup akcji) – jest to prawo wspólników lub akcjonariuszy mniejszościowych reprezentujących nie więcej niż 10% kapitału zakładowego spółki zależnej do żądania umieszczenia w porządku obrad najbliższego zgromadzenia wspólników lub walnego zgromadzenia, sprawy pojęcia uchwały o przymusowym odkupie ich udziałów (akcji) przez spółkę dominującą, która reprezentuje bezpośrednio, pośrednio lub na podstawie porozumień z innymi osobami co najmniej 90 % kapitału zakładowego spółki zależnej uczestniczącej
w grupie spółek.

Żądanie to będzie mogło zostać złożone w każdym roku obrotowym tylko raz, nie wcześniej niż po upływie
3 miesięcy od dnia ujawnienia w rejestrze uczestnictwa spółki zależnej w grupie spółek.

Squeeze – out (inaczej przymusowy wykup akcji) – będzie polegać na tym, że zgromadzenie wspólników albo walne zgromadzenie spółki zależnej będzie mogło podjąć uchwałę o przymusowym wykupie udziałów (akcji) wspólników (akcjonariuszy) reprezentujących nie więcej niż 10% kapitału zakładowego przez spółkę dominującą, która reprezentuje bezpośrednio co najmniej 90% kapitału zakładowego.

Istotnym zagrożeniem dla wspólników (akcjonariuszy) mniejszościowych będzie możliwość zaostrzenia ww. rygorów w umowie (statucie) spółki zależnej w taki sposób, że prawo do squeeze-out’u przysługiwać będzie mogło spółce dominującej, która bezpośrednio lub pośrednio reprezentuje w spółce zależnej uczestniczącej w grupie spółek mniej niż 90% kapitału zakładowego takiej spółki, lecz nie mniej niż 75% tego kapitału.

Postanowienie to otwiera drogę do przymusowego wykupu udziałów (akcji) wspólników (akcjonariuszy) mających nawet 25% udziałów (akcji) w spółce zależnej.

1. Wyłączenia 

Przepisów Ustawy o spółce zależnej uczestniczącej w grupie spółek nie będzie się stosować do:

1. spółki publicznej;
2. spółki w likwidacji, która rozpoczęła podział swego majątku albo spółki w upadłości;
3. spółki będącej podmiotem objętym nadzorem nad rynkiem finansowym.

Oznacza to m.in. brak możliwości odmowy wykonania wiążącego polecenia przez zależną spółkę publiczną.

ZMIANY DOTYCZĄCE RAD NADZORCZYCH (wzmocnienie pozycji Rad Nadzorczych – dodatkowe kompetencje
i obowiązki)

Nowelizacja ma za zadanie wzmocnić pozycję rady nadzorczej w spółkach kapitałowych. Ustawodawca przewidział szereg nowych kompetencji oraz obowiązków po stronie rad nadzorczych. Należy jednak zauważyć, że regulacje
te były już stosowane w praktyce, w szczególności w dużych podmiotach, na podstawie wewnętrznych regulaminów rad nadzorczych i w rzeczywistości nie wprowadzają żadnej rewolucji.

Sprawozdanie rady nadzorczej

Ustawa zakłada obowiązek sporządzania sprawozdania z działalności rady nadzorczej za ubiegły rok obrotowy.

Dookreślenie roli przewodniczącego rady nadzorczej

Ustawa uszczegóławia kodeksowe role przewodniczącego rady nadzorczej, który kieruje pracami rady nadzorczej
i na którym spoczywa obowiązek należytego organizowania jej prac, a w szczególności zwoływania posiedzeń rady nadzorczej. Umowa (statut) spółki będzie mogła przyznawać określone uprawnienia związane z organizacją rady nadzorczej i sposobem wykonywania przez nią czynności również innym jej członkom.

Dookreślenie kwestii posiedzeń rady nadzorczej oraz ich zwoływania

Ustawa wprowadzi zasadę, że posiedzenia rady nadzorczej zwołuje się przez zaproszenia, w których oznacza się datę, godzinę i miejsce posiedzenia oraz proponowany porządek obrad, a także sposób wykorzystania środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość podczas posiedzenia. Umowa (statut) spółki będzie mogła określać sposób oraz termin zwołania posiedzenia rady nadzorczej.

Podczas posiedzenia rada nadzorcza będzie mogła podejmować uchwały również w sprawach nieobjętych proponowanym porządkiem obrad, jeżeli żaden z członków rady nadzorczej biorących udział w posiedzeniu się temu nie sprzeciwi, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.

Zarząd lub członek rady nadzorczej będą mogli żądać zwołania posiedzenia rady nadzorczej, podając proponowany porządek obrad. Przewodniczący rady nadzorczej będzie zwoływał posiedzenie z porządkiem obrad zgodnym
z żądaniem, które odbywać się będzie nie później niż w terminie 2 tygodni od dnia otrzymania żądania.

Rada nadzorcza będzie mogła odbywać posiedzenia również bez formalnego zwołania, jeżeli wszyscy członkowie wyrażą na to zgodę oraz nie zgłoszą sprzeciwu dotyczącego wniesienia poszczególnych spraw do porządku obrad.

Posiedzenia rady nadzorczej będą zwoływane w miarę potrzeb, jednak nie rzadziej niż raz w każdym kwartale roku obrotowego.

Badanie dokumentów spółki przez radę nadzorczą

Rada nadzorcza w celu wykonania swoich obowiązków będzie mogła badać dokumenty spółki, dokonywać rewizji stanu majątku spółki a także żądać od zarządu, prokurentów oraz wszystkich osób zatrudnionych
w spółce, wszelkich informacji, dokumentów, sprawozdań lub wyjaśnień dotyczących spółki w tym
w szczególności jej działalności i stanu majątkowego.  Przedmiotem żądania będą mogły być również sprawozdania  lub wyjaśnienia dotyczące spółek zależnych oraz spółek powiązanych.

Informacje, dokumenty, sprawozdania lub wyjaśnienia, mają być przekazywane radzie nadzorczej niezwłocznie, nie później niż w terminie 2 tygodni od dnia zgłoszenia żądania, chyba że w żądaniu określono dłuższy termin. Zarząd nie będzie mógł ograniczać członkom rady nadzorczej dostępu do żądanych przez nich informacji, dokumentów, sprawozdań lub wyjaśnień.

Komitet rady nadzorczej

Rada nadzorcza będzie miała możliwość ustanawiania doraźnych lub stałych komitetów, składających się
z członków rady nadzorczej. Komitet taki będzie mógł pełnić określone czynności nadzorcze, np. we wskazanym obszarze.

Doradca rady nadzorczej 

W przypadku gdy umowa spółki będzie przewidywała taką możliwość, rada nadzorcza będzie mogła podjąć uchwałę w sprawie zbadania na koszt spółki określonej sprawy dotyczącej działalności spółki lub jej stanu majątkowego przez wybranego doradcę zewnętrznego (np. doradcę prawnego, podatkowego czy finansowego). Zarząd będzie zobowiązany zapewnić takiemu doradcy dostęp do dokumentów oraz udzielić mu żądanych informacji.

Zgoda rady nadzorczej spółki akcyjnej na transakcję ze spółkami powiązanymi

W odniesieniu do spółki akcyjnej wprowadzono obowiązek uzyskania zgody rady nadzorczej na zawarcie przez spółkę ze spółką dominującą, spółką zależną lub spółką z nią powiązaną transakcji, której wartość zsumowana
z wartością transakcji zawartych z tą samą spółką w okresie roku obrotowego przekracza 10% sumy aktywów spółki, ustalonych na podstawie ostatniego zatwierdzonego sprawozdania finansowego spółki. Statut będzie mógł wyłączyć obowiązek uzyskania ww. zgody.

Nadzór rady nadzorczej spółki dominującej nad realizacją interesu grupy spółek

Rada nadzorcza spółki dominującej sprawować ma stały nadzór nad realizacją interesu grupy spółek przez spółkę zależną, chyba że umowa (statut) spółki dominującej lub spółki zależnej przewiduje inaczej.

Rada nadzorcza spółki dominującej będzie mogła żądać od zarządu spółki zależnej udostępnienia ksiąg
i dokumentów oraz udzielenia informacji w celu sprawowania tego nadzoru.

Członek rady nadzorczej spółki dominującej nie będzie mógł ujawnić tajemnic spółki zależnej także po wygaśnięciu mandatu.

W sytuacji gdy umowa spółki dominującej nie przewiduje ustanowienia rady nadzorczej, powyższe kompetencje rady nadzorczej wykonywać będzie zarząd spółki dominującej.

POZOSTAŁE ZMIANY

1. Business judgement rule 

Ustawa wprowadza zasadę, zgodnie z którą członek zarządu, rady nadzorczej , komisji rewizyjnej czy też likwidator powinien przy wykonywaniu swoich obowiązków wykazywać się lojalnością wobec spółki oraz starannością wynikającą z zawodowego charakteru swojej działalności.

Odpowiedzialność członków zarządów i rad nadzorczych ma być oparta na tzw. zasadzie biznesowej oceny sytuacji (business judgement rule). Celem tej instytucji ma być wyłączenie odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną spółce w wyniku decyzji organów, które z czasem okazały się błędne, jeżeli były one podejmowane w granicach uzasadnionego ryzyka biznesowego oraz na podstawie stosownych do danych okoliczności informacji.

Członek zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej czy też likwidator nie będzie naruszał obowiązku dołożenia staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności, jeżeli postępując w sposób lojalny wobec spółki, działa w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego, w tym na podstawie informacji, analiz i opinii, które powinny być w danych okolicznościach uwzględnione przy dokonywaniu starannej oceny.

Zgodnie z powyższą zasadą ocenie ma być poddawana jedynie prawidłowość trybu podejmowania decyzji przez członków organów (w oparciu o wskazane powyżej kryteria) w odniesieniu do momentu podejmowania danej decyzji oraz towarzyszących temu okoliczności.

W związku z tym członkowie organów, którzy przy wykonywaniu swoich obowiązków wykazywali się starannością oraz lojalnością wobec spółki i zdecydowali się na podjęcie określonego ryzyka gospodarczego, będą mogli liczyć na ochronę w razie gdyby okazało się z biegiem czasu, że podjęta przez nich decyzja była nietrafna i wyrządziła spółce szkodę.

1. Pozostałe zmiany

• Obliczanie kadencji członków organów spółki z o.o. i spółki akcyjnej będzie dokonywane w pełnych latach obrotowych (o ile umowa albo statut spółki nie stanowi inaczej);
• Nastąpi rozszerzenie zakresu obowiązku poufności w relacji pomiędzy spółką z o.o. i spółką akcyjną
  a członkami jej organów – zakaz ujawniania tajemnicy spółki będzie obowiązywać także po wygaśnięciu mandatu członka organu;
• Wprowadzony zostaje obowiązek protokołowania uchwał zarządu. Protokół powinien zawierać porządek obrad, imiona i nazwiska obecnych członków zarządu i liczbę głosów oddanych na poszczególne uchwały. W protokole zaznacza się również zdanie odrębne zgłoszone przez członka zarządu wraz z jego ewentualnym umotywowaniem. Protokół podpisuje co najmniej członek zarządu prowadzący posiedzenie lub zarządzający głosowanie, chyba że umowa spółki lub regulamin zarządu stanowi inaczej.

POPRAWKI DO POLSKIEGO ŁADU – ZMIANY W ZAKRESIE SKŁADKI ZDROWOTNEJ

Do dnia wejścia w życie Nowelizacji, do podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne zaliczało się m.in. dochody zwolnione z opodatkowania na podstawie ustawy o PIT. Prowadziło to do rozbieżności
w zakresie podstawy opodatkowania w PIT oraz podstawy do ustalenia wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Uchwalona Nowelizacja modyfikuje zapisy tzw. Polskiego Ładu, przewidując – co do zasady – zrównanie podstawy wymiaru składki zdrowotnej z podstawą opodatkowania dla celów PIT. W konsekwencji, przedsiębiorcy – obliczając podstawę wymiaru składki zdrowotnej – uwzględnią w niej większość zwolnień przedmiotowych stosowanych przy  kalkulacji podstawy opodatkowania PIT.

Jednak także w tej regulacji nie obyło się od wyjątków. Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne
nie będzie pomniejszana o dochody zwolnione z opodatkowania PIT takie, jak uzyskane z działalności prowadzonej w specjalnej strefie ekonomicznej czy osiągnięte z realizacji nowej inwestycji określonej w tzw. decyzji o wsparciu,   a także dochody podlegające zwolnieniu z PIT w ramach tzw. ulgi dla powracających z zagranicy, ulgi dla rodzin
4+ oraz ulgi dla pracujących seniorów.

Dobrą wiadomością dla przedsiębiorców jest także wprowadzenie wyczekiwanej możliwości uwzględniania
w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne tzw. różnic remanentowych. Wprowadzenie takiego rozwiązania było postulowane już w trakcie początkowych prac nad Polskim Ładem w 2021 r. – zarówno przez doradców podatkowych, jak i samych przedsiębiorców czy Rzecznika Przedsiębiorców.

Różnice remanentowe będą mogły być brane pod uwagę w wymiarze składki na ubezpieczenie zdrowotne także przez osoby sporządzające remanent w trakcie roku, co pozwoli na uwzględnienie remanentu sporządzonego         na 1 stycznia 2022 r. (obejmującego m.in. towary zakupione w 2021 r.). Co warte uwagi, podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne w 2022 r. nie będzie powiększana o ewentualną dodatnią różnicę pomiędzy remanentem końcowym a początkowym.

Ponadto, podstawa obliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorców stosujących opodatkowanie skalą podatkową lub podatkiem liniowym nie będzie powiększana o odpisy amortyzacyjne rozpoznane w kosztach uzyskania przychodu przed 1 stycznia 2022 r.

POBIERZ ALERT W PDF