W dniu 19 listopada 2020 roku Sejm uchwalił  tzw. Tarczę Antykryzysową 6.0 („Ustawa”, „Tarcza 6.0”). Aktualnie Ustawa została przekazana do Senatu. Celem Ustawy jest przede wszystkim udzielenie wsparcia przedsiębiorcom działającym w branżach, które znalazły się w trudnej sytuacji w związku z nowymi zasadami bezpieczeństwa, czy też ponoszącym koszty związane z obostrzeniami sanitarnymi skutkującymi spadkiem frekwencji w miejscach ich działalności (m.in. branża gastronomiczna, kinowa, fitness, rozrywkowa i rekreacyjna). Otrzymanie pomocy w ramach Ustawy jest uzależnione od przeważającego kodu PKD danego przedsiębiorcy. Na pomoc w ramach Tarczy 6.0 rząd planuje przeznaczyć ponad 800 mln zł. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z projektowanych zmian.

I. Określenie końcowego terminu na składanie przez przedsiębiorców wniosków o dofinansowanie wynagrodzeń pracowników

Ustawa zakłada określenie terminu końcowego, do którego przedsiębiorcy będą mogli składać wnioski o dofinansowanie wynagrodzeń pracowników, tj. wnioski na podstawie art. 15g, 15ga i 15gg zmienianej ustawy o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy.

Dofinansowanie świadczeń ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych obejmie:

a) wynagrodzenia pracowników objętych przestojem ekonomicznym albo obniżonym wymiarem czasu pracy (art. 15g zmienianej ustawy);

b) wynagrodzenia pracowników zatrudnionych przez podmioty posiadające tytuł prawny do zabytku o statusie pomnika historii lub zabytku wpisanego na listę dziedzictwa światowego (art. 15ga zmienianej ustawy) oraz

c) dofinansowanie wynagrodzeń pracowników nieobjętych przestojem, przestojem ekonomicznym ani obniżonym wymiarem czasu pracy (art. 15gg zmienianej ustawy).

Zgodnie z Ustawą, wnioski będą mogły być składane do 10 czerwca 2021 r., natomiast dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników będzie mogło być udzielane do 30 czerwca 2021 r.

W związku z powyższym, Tarcza 6.0 może zmodyfikować termin na składanie w/w wniosków – aktualnie o dofinansowanie wynagrodzeń pracowników można ubiegać się w trakcie trwania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oraz 30 dni od jego ustania (zob. Tarcza 5.0 pkt III).

II. Dodatkowe jednorazowe „branżowe” świadczenie postojowe

Ustawa zakłada wprowadzenie w ramach pomocy publicznej jednorazowego dodatkowego świadczenia postojowego dla osób, które prowadziły na dzień 30 września 2020 r. działalność gospodarczą oznaczoną (według klasyfikacji PKD jako rodzaj przeważającej działalności) jednym z następujących kodów: 47.71.Z, 47.81.Z, 47.82.Z, 47.89.Z, 56.10.A, 56.10.B, 56.29.Z, 56.30.Z, 59.11.Z, 59.14.Z, 74.20.Z, 77.21.Z, 79.90.C, 82.30.Z, 85.51.Z, 85.52.Z, 85.53.Z, 85.59.A, 85.59.B, 86.10.Z w zakresie działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń w ramach lecznictwa uzdrowiskowego lub realizowanej w trybie stacjonarnym rehabilitacji leczniczej, 86.90.A, 86.90.D, 90.01.Z, 90.02.Z, 90.04.Z, 91.02.Z, 93.11.Z, 93.13.Z, 93.19.Z, 93.21.Z, 93.29.A, 93.29.B, 93.29.Z, 96.04.Z.

O świadczenie to ubiegać będą mogli się zatem przede wszystkim przedsiębiorcy prowadzący:

1. działalność gastronomiczną,

2. działalność obiektów sportowych i obiektów służących poprawie kondycji fizycznej (m.in. siłownie) oraz działalność usługową związaną z poprawą kondycji fizycznej,

3. działalność rehabilitacyjną w ww. zakresie lub fizjoterapeutyczną,

4. działalność związaną z organizacją targów, wystaw i kongresów,

5. działalność kinową, teatralną, obiektów kulturalnych, muzeów,

6. działalność związaną z produkcją filmów i programów telewizyjnych lub działalność fotograficzną,

7. sprzedaż detaliczną na straganach i targowiskach.

Otrzymanie dodatkowego świadczenia postojowego będzie mogło nastąpić pod warunkiem:

1. uprzedniego skorzystania ze świadczenia postojowego (otrzymania co najmniej jednego takiego świadczenia), oraz

2. uzyskania w październiku albo listopadzie 2020 r. niższego co najmniej o 40% przychodu z tej działalności w stosunku do przychodu uzyskanego odpowiednio w październiku albo listopadzie w 2019 r.

Świadczenie udzielane będzie przez ZUS, na wniosek przedsiębiorcy (na druku RSP-DD), złożony wraz z oświadczeniem o rodzaju przeważającej działalności oraz oświadczeniem potwierdzającym spadek przychodu zgodnie z pkt 2 powyżej. Dodatkowe świadczenie postojowe przysługiwać będzie w wysokości 80% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, obowiązującego w 2020 r. (minimalne wynagrodzenie za pracę w 2020 r. wynosi 2.600 zł brutto). Oznacza to, że świadczenie postojowe przewidziane w Tarczy 6.0. stanowi niejako dopełnienie wcześniejszych świadczeń i mogą z niego skorzystać tylko ci przedsiębiorcy, którzy wcześniej korzystali ze świadczenia postojowego. Świadczenie postojowe będzie przysługiwać w kwocie 2.080 zł. W przypadku zbiegu praw do więcej niż jednego świadczenia postojowego przysługiwać będzie tylko jedno świadczenie postojowe. Wnioski (także w formie elektronicznej) będą mogły być złożone do ZUS najpóźniej w terminie 3 miesięcy od miesiąca, w którym został zniesiony ogłoszony stan epidemii.

Ponadto, Rada Ministrów będzie mogła, w drodze rozporządzenia, przyznać ponowną wypłatę ww. jednorazowego dodatkowego świadczenia postojowego, dla osób, które otrzymały to świadczenie, mając na względzie okres obowiązywania stanu epidemii oraz skutki nimi wywołane.

III. 2 tysiące złotych dofinansowania do wynagrodzeń pracowników zatrudnionych w niektórych branżach

Tarcza 6.0 wprowadza branżowe świadczenie na rzecz ochrony miejsc pracy ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na dofinansowanie pracowników w wysokości 2 000 zł miesięcznie do wynagrodzenia jednego pracownika, z uwzględnieniem jego wymiaru czasu pracy. Świadczenie przyznawane jest na okres 3 miesięcy kalendarzowych od miesiąca złożenia wniosku. O dofinansowanie będzie mógł ubiegać się przedsiębiorca, która spełnia następujące warunki:

1. na dzień 30 września 2020 r. prowadził działalność gospodarczą oznaczoną według PKD jako rodzaj przeważającej działalności jednym z następujących kodów: 47.71.Z, 47.81.Z, 47.82.Z, 47.89.Z, 56.10.A, 56.10.B, 56.29.Z, 56.30.Z, 59.11.Z, 59.14.Z, 74.20.Z, 77.21.Z, 82.30.Z, 85.51.Z, 85.52.Z, 85.53.Z, 85.59.A, 85.59.B, 86.10.Z w zakresie działalności leczniczo-uzdrowiskowej lub realizowanej w trybie stacjonarnym rehabilitacji leczniczej, 86.90.A, 86.90.D, 90.01.Z, 90.02.Z, 90.04.Z, 91.02.Z, 93.11.Z, 93.13.Z, 93.19.Z, 93.21.Z, 93.29.A, 93.29.B, 93.29.Z, 96.04.Z, tj. m.in. dla przedsiębiorców prowadzących działalność opisaną powyżej w pkt II niniejszego alertu, z wyłączeniem 79.90C;

2. przychód z działalności uzyskany w jednym z trzech miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku był niższy w następstwie wystąpienia COVID-19 co najmniej o 40% w stosunku do przychodu uzyskanego w miesiącu poprzednim lub w analogicznym miesiącu roku poprzedniego;

3. nie zalega w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, FGŚP, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy do końca trzeciego kwartału 2019 r., chyba że zawarł umowę ZUS lub otrzymał decyzję urzędu skarbowego w sprawie spłaty zadłużenia i terminowo opłaca raty lub korzysta z odroczenia terminu płatności;

4. nie spełnia przesłanek do ogłoszenia upadłości, ani nie jest wobec niego prowadzone postępowanie restrukturyzacyjne lub likwidacyjne.  

Dofinansowanie nie będzie przysługiwać w stosunku do pracowników, zatrudnionych w okresie krótszym niż 3 miesiące przed złożeniem wniosku lub których wynagrodzenie uzyskane w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek było wyższe niż 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału, obowiązującego na dzień złożenia wniosku.

Wnioski o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy mogą być składane do dnia 28 lutego 2021 r.

Przedsiębiorca, który uzyskał przedmiotowe dofinansowanie ma zakaz wypowiedzenia umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika w okresie objętym dofinansowaniem. Złamanie tego zakazu będzie skutkowało obowiązkiem zwrotu całego dofinansowania otrzymanego do wynagrodzenia tego pracownika.

IV. „Branżowa mikropożyczka”

Projekt zakłada także ponowną jednorazową bezzwrotną dotację starosty na pokrycie bieżących kosztów działalności w kwocie do 5.000 zł dla mikroprzedsiębiorców i małych przedsiębiorców, jednakże wyłącznie dla tych, którzy prowadzili na dzień 30 września 2020 r. działalność gospodarczą oznaczoną (według klasyfikacji PKD jako rodzaj przeważającej działalności) jednym następujących kodów: 47.71.Z, 47.81.Z, 47.82.Z, 47.89.Z, 56.10.A, 56.10.B, 56.29.Z, 56.30.Z, 59.11.Z, 74.20.Z, 77.21.Z, 82.30.Z, 85.51.Z, 85.52.Z, 85.53.Z, 85.59.A, 85.59.B, 86.10.Z w zakresie działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń w ramach lecznictwa uzdrowiskowego lub realizowanej w trybie stacjonarnym rehabilitacji leczniczej, 86.90.A, 86.90.D, 90.01.Z, 90.02.Z, 90.04.Z, 91.02.Z, 93.11.Z, 93.13.Z, 93.19.Z, 93.21.Z, 93.29.A, 93.29.Z lub 96.04.Z, tj. m.in. dla przedsiębiorców prowadzących działalność opisaną powyżej w pkt II niniejszego alertu.

Dotacja ta nie będzie mogła być udzielona przedsiębiorcy, który zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej na okres obejmujący dzień 30 września 2020 r.

Dotacja udzielana ma być na wniosek przedsiębiorcy, do którego należy załączyć m.in. oświadczenie o niezawieszeniu działalności oraz oświadczenie potwierdzające, że przychód uzyskany w październiku albo listopadzie 2020 r. był niższy co najmniej o 40% w stosunku do przychodu uzyskanego odpowiednio w październiku albo listopadzie 2019 r. Oznacza to, że z tego świadczenia nie skorzystają Ci przedsiębiorcy, którzy rozpoczęli działalność w 2020 r.

Wnioski składane mają być wyłącznie drogą elektroniczną do powiatowego urzędu pracy właściwego ze względu na siedzibę przedsiębiorcy, po ogłoszeniu naboru przez dyrektora tego urzędu.

Podobnie jak pierwsza mikropożyczka, dotacja podlegać ma umorzeniu pod warunkiem, że przedsiębiorca będzie wykonywał działalność gospodarczą przez okres 3 miesięcy od dnia udzielenia dotacji. Przedmiotowy projekt zakłada, że w wypadku śmierci przedsiębiorcy przed upływem 3 miesięcy od dnia udzielenia pożyczki, nie będzie istniał obowiązek dokonania spłaty pożyczki.

Podobnie jak świadczenie postojowe i zwolnienie ze składek ZUS, dotacja na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności skierowana jest wyłącznie do mikroprzedsiębiorców i małych przedsiębiorców, którzy na dzień 30 września 2020 r. prowadzili działalność gospodarczą. Dotacja uzależniona jest od przeważającego kodu PKD. Mikropożyczka ta będzie podlegać tak, jak w przypadku wcześniejszej mikropożyczki, zwolnieniu z opodatkowania.

V.​ „Branżowe” zwolnienie z ZUS

Ustawa zakłada wprowadzenie zwolnienia z obowiązku opłacania należnych składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych, za okres od 1 do 30 listopada 2020 r.

Zwolnienie z obowiązku opłacania ww. świadczeń będzie mogło nastąpić pod warunkiem:

1. prowadzenia na dzień 30 września 2020 r. działalności oznaczonej według PKD jako rodzaj przeważającej działalności, kodem wskazanym w pkt II. powyżej niniejszego alertu,

2. zgłoszenia do 30 czerwca 2020 r. podmiotu jako płatnika składek,

3. wykazania, że przychód uzyskany w listopadzie 2020 r. był niższy co najmniej o 40% w stosunku do przychodu uzyskanego w listopadzie 2019 r.

4. przesłania deklaracji rozliczeniowych lub imiennych raportów miesięcznych należnych zamiesiące za które ubiega się o zwolnienie ze składek (np. za listopad do dnia 31 grudnia 2020 r., chyba że płatnik jest zwolniony z obowiązku ich składania).

Zgodnie z Ustawą, osoby uprawnione do skorzystania ze zwolnienia z tytułu składek za okres od dnia 1 do 30 listopada 2020 r. będą miały czas na złożenie wniosku wraz z oświadczeniami do ZUS nie później niż do 31 stycznia 2021 r.

Rozszerzona zostanie lista podmiotów, które mogą ubiegać się o zwolnienie ze składek za okres od dnia 1 lipca 2020 r. do 30 września 2020 r., o którym mowa w pkt IV Tarczy 5.0,  na płatników składek prowadzących przeważajacą działalność gospodarczą oznaczoną PKD: 59.11.Z, 59.12.Z, 59.13.Z, 59.14.Z, 59.20.Z, 71.11.Z, 79.12.Z, 90.03.Z, 90.04.Z, 85.51.Z, 85.52.Z, 85.59, 85.60.Z (m.in. produkcja, dystrybucja, projekcja filmów, programów telewizyjnych oraz nagrań; artystyczna i literacka działalność twórcza, pozaszkolna edukacja sportowa i artystyczna, nauka języków obcych).

Ustawa przewiduje także, iż rząd może zdecydować – w drodze rozporządzenia – o wydłużeniu zwolnienia ze składek ZUS w przypadku gdy wydłużeniu ulegnie stan epidemii. W sytuacji, gdy przedsiębiorca opłacił składki przed rozpatrzeniem jego wniosku, będą one podlegały zwrotowi.

Jednocześnie Ustawa nadaje uprawnienie ZUS do kontroli prawidłowości i rzetelności danych przekazanych we wniosku o zwolnienie ze składek. Jeśli zostanie stwierdzone, że rozbieżności między przychodem / dochodem wykazanym we wniosku o zwolnienie z opłacania składek, a przychodem / dochodem wykazanym dla celów podatkowych są wynikiem wprowadzenia ZUS-u w błąd – płatnik składek będzie zobowiązany do zapłacenia należności z tytułu składek, za które wcześniej uzyskał zwolnienie, wraz z odsetkami za zwłokę.

Zwolnienie z obowiązku opłacania składek nie stanowi przychodu w rozumieniu przepisów o PIT oraz CIT. W związku z tym przychody te nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Przypominamy także, że przy obliczaniu podatku dochodowego nie mogą być uwzględnione składki na ubezpieczenie społeczne, od opłacenia których przedsiębiorca został zwolniony.

VI. Pozostałe projektowane zmiany

1. Przyznanie ZUS uprawnień do przeprowadzania kontroli zasadności wypłaty świadczeń postojowych.

2. Tarcza 6.0 wprowadza również zwolnienie z opłaty targowej za cały rok 2021 r. z jednoczesną rekompensatą tego zwolnienia dla samorządów.

3. W odniesieniu do pracowników najbardziej dotkniętych pandemią branż obowiązywać będzie odroczona płatność zaliczek na PIT. Wpłaty zaliczek za miesiące październik, listopad oraz grudzień 2020 r. zostaną przesunięte o 6 miesięcy.

4. Pracodawcy i pracownicy będą mieli 180 dni na wykonanie zawieszonych obecnie obowiązków w zakresie okresowych badań lekarskich po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego (gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii), albo po odwołaniu stanu epidemii (dotychczasowe przepisy przewidywały 60 dni od odwołania danego stanu). W przypadku braku dostępu do lekarza uprawnionego do przeprowadzania badania wstępnego lub kontrolnego, tymczasowe orzeczenie będzie mógł wydać inny lekarz. Złagodzone zostały też regulacje dotyczące konieczności wykonania wstępnego badania lekarskiego. Orzeczenia lekarskie wydane w ramach wstępnych, okresowych i kontrolnych badań lekarskich, których ważność upłynęła po dniu 7 marca 2020 r., zachowują ważność do upływu 180 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii.